پایگاه تحلیلی الوقت - چندین دهه پس از آن که نظام قیمومت بین‌المللی کارکرد خود را در نظام بین‌الملل از دست داده است، این بار «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا شکل دیگری از قیمومت را در قالب طرحی درباره غزه ارائه داده است. در طرح ترامپ درباره غزه اگرچه هیچ اشاره‌‌‍ای به قیمومت بین‌المللی باریکه غزه نشده است و هیچ نام از قیمومت نیز در آن نیست، اما در عمل حاکمیت و اداره این بخش از فلسطین را به هیئتی واگذاری می‌کند که در آمریکا تعیین شده است.
براساس طرح ترامپ درباره غزه، حکومت حماس در غزه پایان می‌یابد و یک «کمیته تکنوکرات و غیرسیاسی» جایگزین آن می‌شود. این کمیته تحت نظارت یک «هیئت صلح» نظارتی به ریاست ترامپ به عنوان رئیس و با رهبری «تونی بلر»، نخست وزیر پیشین انگلیس اداره غزه را برعهده خواهد داشت.
بسیاری بدست گرفتن قدرت غزه توسط یک هیئت تعیین شده از سوی آمریکا را بزرگترین رفتار توهین‌آمیز به نیروهای بومی فلسطین و اهالی غزه عنوان کرده و برخی نیز گفته‌اند که آمریکا در این طرح به صورت عملی غزه را به یک منطقه بدون مدیریت فلسطینی‌ها تبدیل خواهد کرد. در واقع انتقاد از تعیین هیئت حاکمه غزه از آمریکا مشابه رفتارهای دوران استعماری است که در آن حاکمان کشورهای مستعمره از سوی قدرت‌های استعماری تعیین می‍شدند و از این رو بسیار بعید است که اهالی غزه حاضر به پذیرش چنین طرحی باشند. ضمن آن که غزه طی حدود 2 دهه گذشته در شرایط محاصره و بحران‌های پی در پی اما با حاکمیت نیروهای فلسطینی اداره شده است و در حال حاضر بعید است که اهالی غزه حاضر به پذیرش حاکمیت هیئت تعیین شده از سوی ترامپ در غزه باشند.
جنایتکار انگلیسی، طراح پشت پرده ترامپ
طراح اصلی و پشت پرده طرح ترامپ برای غزه، «تونی بلر»، نخست وزیر پیشین انگلیس در زمان جنگ عراق و افغانستان است. براساس گزارش نیویورک تایمز، دولت ترامپ طرح خود درباره غزه را با مشاوره تونی بلر تدوین کرده و این طرح در راس هیئتی به ریاست بلر تهیه شده است. نیویورک تایمز گزارش داده است که بلر در ماه آگوست یعنی حدود 2 ماه پیش در جلسه‌ای سطح بالا در کاخ سفید شرکت کرد تا در کنار «جارد کوشنر»، داماد ترامپ در مورد پیشنهادهای مرتبط با غزه بحث کند. نشریه تایم نیز در گزارشی نوشته است که نام بلر به عنوان چهره اصلی طرح ترامپ برای غزه به این دلیل است که او به عنوان فردی متمایل به اسرائیل و دارای روابط دوستانه با بنیامین نتانیاهو دیده می‌شود و وجود نام بلر در طرح ترامپ برای اسرائیلی‌ها خوشایند است.
کارنامه سیاه بلر
وجود نام بلر در طرح ترامپ درباره غزه به دلیل سابقه سیاه مداخلات انگلیس در منطقه و به ویژه دخالت و مشارکت بلر در حمله به افغانستان و عراق در سال 2001 و 2003 باعث تعجب مدافعان حقوق بشر شده است.
نخست وزیر جنگ دوست: تونی بلر بیش از هر نخست وزیر دیگر انگلیس از زمان جنگ جهانی دوم به بعد به نیروهای انگلیسی دستور جنگ داده و از درگیری‌های پر تنش در داخل و خارج ابایی ندارد، حتی اگر تصمیماتش در میان افکارعمومی انگلیس نامحبوب و ناپسند باشند. بلر در سال ۱۹۹۸ در همکاری با ایالات متحده یک بمباران چهار روزه علیه رژیم صدام حسین، رئیس جمهور وقت عراق انجام داد. در سال ۱۹۹۹ و در زمان نخست وزیری بلر، انگلیس در بمباران ناتو علیه یوگسلاوی شرکت کرد. در سال ۲۰۰۰ نیز او نیروهای انگلیسی را برای مداخله در جنگ داخلی دولت سیرالئون به این کشور فرستاد و در سال ۲۰۰۱، پس از حملات ۱۱ سپتامبر، به حمله آمریکا به افغانستان پیوست.
کارنامه ناموفق سیاسی بلر: دوران تصدی این نخست‌وزیر پیشین و ۷۲ ساله انگلیس، با تصمیم او برای گسیل سربازان انگلیسی به جنگ عراق، در کنار آمریکا در سال ۲۰۰۳، بسیار جنجالی و با انتقادات تندی روبرو شد. این جنگ به اعتبار بلر، چه در داخل انگلیس و چه در خاورمیانه، آسیب عمیقی وارد کرد. بلر پس از استعفا از سمت خود در سال ۲۰۰۷، بدلیل کاهش شدید محبوبیتش که عمدتاً مربوط به حمله به عراق بود، به عنوان فرستاده ویژه خاورمیانه در گروه چهارجانبه صلح خاورمیانه، به نمایندگی از سازمان ملل، آمریکا، اتحادیه اروپا و روسیه منصوب شد. طبق اعلام وب‌سایت گروه چهارجانبه، هدف اعلام شده این گروه ، حمایت از «مردم فلسطین برای ایجاد نهادها و اقتصاد یک کشور پایدار و صلح‌آمیز در غزه و کرانه باختری، از جمله اورشلیم شرقی» بود، اما جنگ غزه نشان می‌دهد که بلر در این گروه نیز موفقیتی نداشته است، چون در عمل نتوانست حقوق موردنظر فلسطینی‌ها را تامین کند. منتقدان و فلسطینی‌ها گفته‌اند که بلر در دوران حضور خود در این کمیته چهارجانبه نتوانست خشونت شهرک‌نشینان اسرائیلی و شهرک‌سازی‌های غیرقانونی را متوقف کند. بلر همزمان با عضویت در کمیته چهارجانبه یک شرکت خصوصی درباره غزه را هم اداره می‌کرد و بسیاری گفته‌اند که بین منافع خصوصی و فعالیت بلر در کمیته 4جانبه مربوط به فلسطین نوعی تعارض منافع وجود داشت.
جانی جنگی انگلیسی: در سال 2009 کمیته‌ای پنج نفره به رهبری جان چیلکات، کارمند دولت انگلیس تحقیقاتی را آغاز کرد و در سال ۲۰۱۶ به این نتیجه رسید که بلر مبنای قانونی برای رفتن به جنگ عراق نداشته است. بلر با پیگرد قضایی براساس قانون جرایم جنگی خصوصی روبرو شد، اما دادگاه عالی بریتانیا در سال ۲۰۱۷ حکم به توقف پیگیری پرونده داد. در سال 2015 نیز، روزنامه تلگراف در گزارشی اعلام کرد که به مجلس اعیان بریتانیا این مساله اعلام شده است که این احتمال وجود دارد که در نتیجه گزارش مربوط به تحقیقات جنگ عراق، تونی بلر نخست وزیر سابق با اتهامات جنایت جنگی روبرو شود. در زمان جنگ عراق نیز اعتراضات گسترده‌ای علیه جنگ برگزار شد و معترضان انگلیسی بارها بلر را به جنایت جنگی و همدستی با کشتار شهروندان و غیرنظامیان در جنگ افغانستان و عراق متهم کردند.
دیگران درباره بلر چه می‌گویند؟
«سیمون فرانکل پراتن»، مدرس علوم سیاسی در دانشگاه ملبورن درباره حضور بلر در طرح ترامپ برای غزه به خبرگزاری اس.بی.اس استرالیا گفته است: «از نظر بیشتر فلسطینی‌ها، تونی بلر یک جنایتکار جنگی است که مسئول جنگ عراق است و فکر نمی‌کنم او در میان مردم فلسطین یا در میان شرکایش در مناصب دولتی فلسطین از مشروعیت زیادی برخوردار باشد.»
«مصطفی برغوثی»، دبیرکل ابتکار ملی فلسطین نیز به واشنگتن پست گفته است: «ما در گذشته تحت استعمار بریتانیا بوده‌ایم و بلر وجهه منفی در میان فلسطینی‌ها دارد. اگر از تونی بلر نام ببرید، اولین چیزی که مردم به آن اشاره می‌کنند جنگ عراق است.»
«جرمی کوربین»، نماینده پارلمان انگلیس نیز در فضای مجازی در واکنش به نام بلر در طرح ترامپ درباره غزه نوشته است: «تصمیم فاجعه‌بار تونی بلر برای حمله به عراق، به قیمت جان هزاران هزار انسان تمام شد. او اصلاً نباید نزدیک خاورمیانه شود، چه رسد به غزه! آینده غزه باید توسط مردم فلسطین تعیین شود، نه توسط افرادی مثل بلر، ترامپ یا نتانیاهو.»
سایر اعضای جنجالی طرح ترامپ
یک سند محرمانه منتشر شده از سوی رسانه‌های انگلیس از جمله گاردین، نام دیگر اعضای هیئت حاکمه برای «حکومت انتقالی بین‌المللی غزه» را معرفی کرده است. این سند تعداد پیشنهادی اعضای هیئت حاکمه انتقالی برای نوار غزه را از ۷ تا ۱۰ نفر اعلام کرده و علاوه بر بلر، شامل نام‌هایی از جمله نجیب ساویرس، میلیاردر مصری که در ارتباطات و فناوری تجربه دارد، می‌شود. این سند همچنین شامل نام‌های مارک روآن، مدیر آپولو گلوبال منیجمنت؛ آریه لایتستون، از موسسه صلح توافقات ابراهیم؛ و دیوید فریدمن، مشاور سابق اولین سفیر ترامپ در اراضی اشغالی است.
وجود نام افراد غربی و غیرفلسطینی بزرگترین دلیل بر این است که خروجی هیئت موردنظر ترامپ برای غزه نمی‌تواند اهداف و منافع واقعی مردم فلسطین و غزه را برآورده کند. جنبش الاحرار فلسطین نیز در واکنش به طرح ترامپ تاکید کرد که این طرح در حقیقت چیزی جز هیاهوی رسانه‌ای همراه با تهدید و ارعاب نیست که با خودشیفتگی او هماهنگ است.
